مهمترین اصطلاحات گمرگی که باید بدانید !
اصطلاحات گمرکی واژه ها و عبارات های مهمی در حوزه حمل و نقل هستند. همچنین اصطلاحات گمرکی برای تاجران و بازرگانانی که در زمینه صادرات و واردات فعالیت می کنند یک موضوع بسیار مهم است. چرا که آشنایی با رایج ترین مفاهیم گمرکی علاوه بر سرعت انجام معاملات تجاری باعث می شود بازرگانان به راحتی با همکاران خود در ارتباط باشند و امور گمرکی و تجاری خود را با تخصص بیشتری پیش ببرند. تعداد اصطلاحات گمرکی در فرایند تجارت بین المللی بسیار زیاد است و هر کدام کاربرد متفاوتی دارد. اگر شما نیز به دنبال موفقیت در زمینه صادرات و واردات و امور بین المللی اقتصادی هستید بهتر است با اصطلاحات گمرکی آشنایی لازم را داشته باشید.
ما در این مطلب مهم ترین اصطلاحات را که مبنای قانونی دارند و یا یک اصطلاح رایج در مبادلات تجاری هستند را عنوان می کنیم. در ادامه با شرکت کشتیرانی دریا زمین همراه باشید.
ضرورت آشنایی با اصطلاحات گمرکی
به سازمان دولتی که مسئولیت اجرای قوانین گمرکی و اموری چون اخذ حقوق و عوارض واردات و صادرات را بر عهده دارد گمرک می گویند. این سازمان مسئول اجرای قوانین و مقررات در حوزه واردات، ترانزیت و صادرات کالاهای مختلف است.
انجام امور تشریفاتی گمرکی، ترخیص کالا از گمرک، هزینه ترخیص کالا و… ضرورت آشنایی با اصطلاحات گمرکی را نشان می دهد. در ادامه مطلب به برخی از این اصطلاحات و مفاهیم گمرگی اشاره خواهیم داشت.
اتاق بازرگانی و صنایع و معادن / Chamber of Commerce& Industries and Mines
اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران با هدف هماهنگی میان بازرگانان و صاحبین صنایع و معادن و با هدف برگزاری جلسات با حضور نمایندگان دولت و بخش خصوصی تشکیل شده است.
ارسال / Dispatch
فرایند انتقال یا روانه کردن کالا با وسایل حمل و نقل مختلف می باشد.
اظهار گمرکی / Custom Declaration
به هرگونه اظهار یا عمل مورد تایید یا تجویز گمرک که حاوی اطلاعات و جزئیات مورد نیاز گمرک باشد اطلاق می شود.
فرم اظهارنامه/ Declaration form
فرم اظهارنامه توسط گمرک تهیه می شود. تاجر یا نماینده او می‌بایست مشخصات کالاهایی که منتظر ترخیص آن در گمرک است را در این فرم وارد و اظهار کند.
بارگیری/ Loading
فرایند قرار دادن کالا بر روی وسایل حمل و نقل برای جابجایی کالا بارگیری نام دارد.
بارنامه/ Bill of Lading
بار نامه سند جابجایی و مالکیت کالا است که به عنوان قرارداد حمل و رسید کالا صادر می شود. این سند قابل معامله و ظهرنویسی است.
اطلاعاتی چون فرستنده کالا، گیرنده کالا، محل بارگیری، تعداد بسته ها، مبدا و مقصد کالا، وزن کالا با ظرف، نوع کالا، نام وسیله حمل و نقل، تاریخ صدور بارنامه و غیره در بارنامه درج می شود.
فیاتا / FIATA
فیاتا سازمان غیر دولتی متشکل از حدود ۴۰ هزار شرکت لجستیکی و بارفرابری است که به عنوان نماینده صنعتی در زمینه حمل و نقل ایجاد شده است.
اسناد و فرم های ایجاد شده توسط فیات، به منظور یکپارچه سازی در میان بار فرابران در تمام دنیا دارای اعتبار می‌باشد. این اسناد تاثیر چشم گیری در تسهیل مراودات بین المللی دارد.
بیجک/ Exit Permission
بعد از ترخیص کالا از گمرک و تایید پروانه سبز گمرکی، از طرف انبار دار برای صاحب بار یا نماینده قانونی او سندی صادر می‌شود که به آن بیجک می گویند.
بیمه نامه / Insurance Policy
سندی است که توسط شرکت بیمه برای حفظ کالا از خطرات احتمالی به درخواست بیمه گذار و در قبال پرداخت حق بیمه صادر می شود.
پیش فاکتور یا پروما/ Performa Invoice
به سیاهه خرید در خصوص کالای مورد سفارش که حاوی اطلاعات و اعلام شرایط کالا از سمت فروشنده می باشد پروما اطلاق می شود. شماره قرارداد، شماره سفارش خریدار، تاریخ قرارداد، مشخصات حمل، نوع بسته بندی، شرایط پرداخت، مشخصات کالا، تاریخ حمل، مشخصات بانک فروشنده و خریدار، مدت اعتبار از تاریخ ثبت سفارش و غیره در پیش فاکتور درج می شود.
ترخیص گمرکی/ Custom Clearance
تشریفات گمرکی است که اجازه ورود یا صدور کالاهای مختلف را برای مصرف کنندگان، تحت قوانین گمرکی تایید می کند. در این رابطه بیشتر مطالعه کنید: ترخیص کالا از گمرک
حمل و نقل بین المللی کالا / The international transport of goods
فرایند حمل کالا از نقطه ای در داخل کشور به نقطه دیگر در خارج کشور تحت قوانین و مقررات حاکم و ضوابط تعیین شده می باشد.
قبض انبار/ Warehouse Bill
قبض رسید کالا که توسط انباردار برای نشان دادن وزن، تعداد و نوع بار در قبال دریافت کالا صادر می شود.
کریر/ Carrier
شرکت یا شخص حقوقی است که با بستن قرارداد با صاحب بار یا فورواردر انجام عملیات جابجایی بار را با استفاده از تجهیزات و امکانات لازم بر عهده می گیرد.
کریر یا باربری یکی از انواع روش های حمل و نقل است که برای حمل وجابجایی کالا به کار می‌رود. در واقع، کریر به معنای حمل و نقل مستقیم از مبدأ به مقصد می‌باشد. برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره‌ی این اصطلاح گمرکی پیشنهاد می‌شود مقاله کریر چیست را مطالعه نمایید.
این فرایند توسط حمل کننده یا متصدی حمل بار (بصورت حقیقی یا حقوقی) انجام می شود. در حال حاضر شرکت های زیادی از جمله شرکت های هوایی، کشتیرانی، ریلی و جاده ای در زمینه فعالیت کریری مشغول فعالیت هستند.
لیست عدلبندی/ Packing List
به فهرستی که محتویات هر بسته را در محموله با ظرف و وزن خالص نشان می دهد لیست عدلبندی می گویند.
کوتاژ / Cottage
فرایند ثبت اظهارنامه در دفتر گمرکی کوتاژ نام دارد.
کالای خطرناک/ Dangerous Goods or Hazardous
به محموله هایی که لازم است برای حمل با شرایط ویژه و تحت نظارت بسته بندی و بارگیری شوند کالای خظرناک اطلاق می شود. عدم نظارت کافی در حوزه جابجایی کالای خطرناک از جمله مواد منفجره، گازهای سمی و موادی که دارای کشندگی و درجه احتراق بالا هستند ممکن است برای انسان و محیط زیست خطرناک باشد.
برای آشنایی بیشتر با انواع کالاهای خطرناک پیشنهاد می‌شود مقاله طبقه بندی کالای خطرناک را مطالعه نمایید.
وزن خالص کالا/ Net weight
وزن واقعی کالا بدون بسته بندی است.
وزن قانونی / Declaration of gross weight
وزنی که بر اساس قوانین حمل و نقل برای هر مقصد تعیین می شود و با کم کردن وزن تقریبی ظرف از وزن ناخالص به دست می آید.
صادر کننده/ Exporter
به اشخاص حقوقی یا حقیقی که دارای کارت بازرگانی یا مجوز های لازم برای صدور کالا هستند صادر کننده می گویند.
نظارت گمرکی
فرایند نظارت بر امور حمل و نقل و جابجایی کالا با هدف تضمین اعلام قوانین و مسئولیت اجرای آن.
کد کالا/ Harmonized system code
یک عدد هشت رقمی است که بر روی کالا درج می شود و اطلاعاتی مختصر از کالا را ارائه می دهد.
کالای خشک/ Dry Cargo
به محموله های غیر مایع یا غیر گاز که نگهداری آن نیاز به شرایط خاص یا دمای ویژه ندارد کالای خشک اطلاق می شود.
فورواردر
مسئول حمل و نقل شرکت که با بازرگانان یا صاحبین بار قرارداد منعقد می‌کند. به عبارتی دیگر فورواردر در حمل و نقل به شخص یا شرکتی اطلاق می‌شود که به عنوان واسطه بین فرستنده و گیرنده بار، خدمات حمل و نقل را ارائه می‌دهد.
فورواردر مسئول ترتیب انجام عملیات حمل و نقل، بسته‌بندی، بارگیری و بارگشایی، حمل، بیمه و صدور مدارک مرتبط با حمل و نقل است. برای آشنایی بیشتر با این اصطلاح توصیه می‌شود مطلب فورواردر کیست را مطالعه نمایید.
قلمرو گمرکی
بخشی از قلمرو کشور که قوانین امور گمرکی در آن اعمال می‌شود قلمرو گمرکی نام دارد.
کالای مجاز
کالاهایی که صادرات و واردات آن با رعایت قوانین و طبق ضوابط مشخص، نیاز به اخذ مجوز ندارد.
ترخیصیه/ DELIVERY ORDER
سندی است که برای حمل کننده یا انباردار کالا صادر می شود. در برگه حواله یا ترخیصیه از اشخاص مزبور خواسته می‌شود تا مقدار معینی از کالا یا همه آن را به شخصی که نام او در سند ذکر شده است تحویل دهد.
استافینگ/ stuffing
یکی دیگر از متداول‌ترین روش های حمل دریایی ، روش کراس استافینگ می‌باشد. همان طور که اشاره شد، روش کراس استاف راهکاری برای جا به جایی بارها بین کانتینرهای مختلف است.
در این روش بارها از روی کانتینری در یک کشتی تخلیه می‌شوند تا مجددا روی کانتینر کشتی دیگر برای ارسال به مقصد بارگیری شوند. فرآیند تخلیه بار از کامیون و انتقال آن به کانتینر که به طور معمول توسط لیفتراک و با کمک نیروهای متخصص انجام می شود.
فله/ Bulk
کالاهایی مانند شکر، گندم، حبوبات و غیره که بدون پوشش یا لفاف در کشتی، کامیون های اتاق دار یا واگن قطار حمل می شود.
مناطق آزاد تجاری/ FREE TRADE ZONE
مناطقی در سواحل دریاها یا نواحی حفاظت شده و محصوری که جهت تسریع در فرآیند حمل و نقل کالاها دارای تسهیلات و امتیازات ویژه‌ای می باشد مناطق آزاد تجاری نامیده می شود.
ابعاد محموله/ Dimension
حجم محموله است که از حاصل ضرب طول، عرض و ارتفاع کالا به دست می آید.
بارنامه تمیز/ Clean Bill of Lading
اصطلاحی است که بر روی بارنامه به منظور اعلام صحت و سلامت فرآیند بارگیری کالا درج می شود.
صورتحساب / Invoice
بعد از این که فروشنده کالای خاصی را به خریدار می فروشد می بایست صورتحساب آن را بر روی سربرگ فروشنده با اعلام مشخصات دقیقی از کالا مانند نام کالا، مشخصات فنی، قیمت واحد، وزن کالا، قیمت کل، نام خریدار و غیره صادر کند.
پروانه سبز گمرکی
پروانه سبز گمرکی یک مجوز است که توسط مقامات گمرکی صادر می‌شود و به شرکت‌ها و صنایع اجازه می‌دهد کالاها را به صورت آزاد و بدون محدودیت وارد یا صادر کنند. این پروانه به شرکت‌ها امکان می‌دهد تا بدون پرداخت هزینه‌های گمرکی، مالیات و عوارض دولتی، کالاهای خود را به دست آورده و در بازار داخلی یا خارجی عرضه کنند.
کوتاژ گمرکی
کوتاژ گمرکی به مجموعه‌ای از قوانین، مقررات و تعرفه‌های گمرکی اطلاق می‌شود که توسط دولت یا سازمان‌های گمرکی برای تنظیم و کنترل واردات و صادرات کالاها در یک کشور تعیین می‌شود.
این قوانین شامل نحوه محاسبه و پرداخت عوارض گمرکی، نحوه ثبت سفارشات و انجام فرآیند گمرکی، نحوه صدور مجوزهای لازم برای صادرات و واردات، استفاده از تسهیلات گمرکی و سایر مسائل مورد نظر در حوزه تجارت بین الملل است.
شرکت حمل و نقل بین المللی دریا زمین اروند ارائه دهنده انواع خدمات حمل دریایی و حمل کانتینری است. جهت دریافت مشاوره و استعلام هزینه حمل و نقل دریایی از طریق شماره‌های درج شده در سایت با کارشناسان مجموعه تماس حاصل فرمایید.
پایان
اگر تا انتهای این مطلب همراه ما بوده اید احتمالاً یک بازرگان یا تاجر هستید و یا می خواهید اطلاعات خود را در زمینه اصطلاحات گمرکی کامل کنید. مطمئناً شما نیز به خوبی می دانید که آشنایی و تسلط بر اصطلاحات گمرکی چگونه می تواند بر موفقیت ارتباط شما با سایر بازرگانان و همچنین تسهیل امور اقتصادی از جمله واردات و صادرات کالاهای مختلف، ترخیص کالا از گمرک یا عوامل موثر بر هزینه ترخیص کالا و … تأثیرگذار باشد.
ما در این مقاله شما را با اصطلاحات گمرکی و مهمترین واژه های بنیادی و مفاهیم گمرکی در حوزه تجارت بین الملل آشنا کردیم. در پایان امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد.
با تشکر از مطلب مفید و کامل
سلام و عرض ادب
ممنون از حسن توجه شما.