کریدور اقتصادی چیست؟
کریدور اقتصادی چیست ؟ حمل و نقل کالا چه در داخل کشور و چه به صورت برون مرزی با هدف واردات و صادرات، علاوه‌بر تامین نیازهای افراد جامعه از جنبه‌های مختلف، نقش بسزایی در اقتصاد کشورها دارد. در واقع اقتصاد کشورها بر پایه صادرات و واردات و تبادل کالا در سطح بین المللی است. با توجه به اهمیت حمل و نقل، سازمان‌های ملی و بین‌المللی، برای خدمات رسانی بهتر درصدد بهبود حمل و نقل و ترانزیت کالا هستند. یکی از مهم‌ترین و موثرترین اقدامات صورت گرفته در این خصوص، راه اندازی طرح کریدورهای تجاری بین المللی است. بر اساس این طرح شبکه‌هایی هماهنگ در سطح بین المللی برای حمل و نقل کالا شکل گرفته است.
در ادامه مطلب با شرکت کشتیرانی دریا زمین اروند همراه باشید تا ضمن تعریف واژه کریدور اقتصادی، انواع کریدورهای تجاری بین المللی را هم معرفی کنیم.
تعریف کریدور اقتصادی
فرض کنید می‌خواهید کالایی را از ایران به یکی از کشورهای اروپایی مانند فنلاند صادر کنید. از آنجا که این کشور قاعدتا در همسایگی ما نیست، برای انتقال کالا از ایران تا فنلاند، باید از چندین کشور بگذرید.
حال مسئله این است که آیا کشورهای بین راه اجازه عبور ترانزیت‌ها را از کشورشان خواهند داد یا خیر؟ چه قوانینی در این صورت حاکم است؟ بهترین و راحت‌ترین مسیر برای حمل و نقل کدام است؟
امروزه برای بهبود حمل و نقل کالا در سطح ملی و بین المللی واژه کریدور اقتصادی (Economic Corridors) مطرح شده است. اولین بار این واژه در دهه 1990 توسط کشور روسیه مطرح شد اما مفهوم کریدور اقتصادی چیست؟
در راستای این مطلب پیشنهاد می‌شود مقاله کریدور چیست را مطالعه نمایید.
اگر تاکنون پای اخبار و یا مباحث اقتصادی و واردات و صادرات کالا نشسته باشید و یا در حوزه‌های مرتبط با حمل و نقل فعالیت می‌کنید، مطمئنا عبارت کریدور اقتصادی را بارها شنیده‌اید.
بطورکلی به حمل و نقل کالا از شهری به شهر دیگر و یا از کشوری به کشور دیگر، ترانزیت کالا گفته می‌شود. حال به مسیرهای ترانزیت کالا کریدور اقتصادی می‌گویند. در واقع کریدور شبکه‌ای از راه‌ها برای تبادل کالا بین شهرها و کشورهای مختلف است.
اگر بخواهیم به صورت علمی‌تر واژه کریدور اقتصادی را تعریف کنیم، باید بگوییم که کریدور اقتصادی یا راهروهای اقتصادی به شبکه‌ای یکپارچه و هماهنگ از زیر ساخت‌های حمل و نقلی گفته می‌شود که با هدف توسعه اقتصادی از طریق بهبود شرایط حمل و نقل، ایجاد شده است.
این زیرساخت‌ها شامل بزرگراه‌ها، شبکه ریلی، بنادر آبی و… است که به دو نوع زیر ساخت‌های داخلی و بین المللی تقسیم بندی می‌شوند.
انواع کریدور اقتصادی
همانطور که گفتیم کریدورهای اقتصادی شامل شبکه‌ای از زیرساخت‌های جاده‌ای، ریلی، دریایی و هوایی است. بطورکلی کریدورها به چهار نوع زیر تقسیم بندی می‌شوند.
1. کریدور داخلی:
کریدور اقتصادی داخلی برای حمل و نقل بار در داخل کشورها استفاده می‌شود.
2. کریدور خارجی
کریدور خارجی برای حمل و نقل و یا در واقع صادرات و واردات کالا بین کشورها کاربرد دارد.که یکی از منداول ترین روش‌های آن حمل بار دریایی است.
3. کریدور ترانزیتی
از این نوع کریدور تجاری که دارای اهمیت ویژه‌ای نیز است برای حمل و نقل و تبادل کالا و انسان به کشورهای مرزی استفاده می‌شود.
4. کریدور بین المللی
کریدور تجاری بین المللی که شبکه‌ای یکپارچه از مسیرها و راه‌های جاده‌ای، ریلی و آبی است، برای حمل و نقل کالا و انسان به کشورهای مرزی استفاده می‌شود و هدف آن بهبود شرایط اقتصادی، افزایش تجارت‌های خارجی و تعاملات بین المللی و افزایش امنیت بار در حین جابجایی است.
انواع کریدورهای تجاری بین المللی
موقعیت جغرافیایی کشور ما به گونه‌ای است که همواره جز کشورهای استراتژیک به شمار می‌آید. درواقع ایران با توجه به اینکه دارای مرزهای آبی و زمینی با کشورهای زیادی است، به نوعی موقعیتی طلایی را از نظر حمل و نقل دارد و در مسیر شبکه‌های حمل و نقل زیادی قرار گرفته است.
این عامل ایران را به شاهراه تجارت حمل و نقل بین المللی تبدیل کرده؛ به گونه‌ای که کریدورهای تجاری بین المللی زیادی از ایران می‌گذرند. این کریدورهای اقتصادی بین المللی عبارتند از:
کریدور اقتصادی شمال به جنوب ایران
این کریدور از جمله مهم‌ترین کریدور تجاری بین المللی محسوب می‌شود که شمال ایران را به جنوب شرقی آسیا متصل می‌کند. طرح این کریدور اقتصادی در سال 2000 توسط سه کشور روسیه، هند و ایران مطرح شد. اما کشورهای دیگر هم از این کریدور بهره می‌برند.
مبدا این کریدور فنلاند است و کشورهای اروپای شرقی را از طریق ایران به آسیا شرقی و کشورهای حوزه خلیج فارس، متصل می‌کند.
کریدور اقتصادی شرق به غرب
کریدور شرق به غرب در واقع همان جاده ابریشم و بر آن منطبق است و یا می‌توان گفت جاده ابریشم جزیی از کریدور شرق به غرب است. این کریدور یک شاهراه طلایی است که چین را از طریق ایران به قفقاز، آسیای غربی و حوزه مدیترانه متصل می کند.
کریدور اقتصادی جنوبی
این کریدور کشورهای شرق آسیا را از طریق ایران به کشورهای اروپایی متصل می‌کند. در واقع مبدا آن شرق آسیا است، سپس با گذر از هند و ایران وارد ترکیه و عراق و به دنبال آن کشورهای اروپایی می‌شود.
کریدور اقتصادی آلتید
کریدور آلتید از جمله کریدورهای تجاری است که در سال 1992 با هدف بهبود موقعیت اقتصادی، تجاری و سیاسی کشورها شکل گرفته است. این کریدور تجاری که جز بزرگترین شبکه‌های ارتباطی بین المللی است شامل سه کریدور شمالی، مرکزی و جنوبی است. کریدور آلتید شمالی مسیر اتصال به اروپا از طریق قزاقستان و روسیه است.
کریدور آلتید مرکزی دریای خزر، بندر ترکمن، باکو، ترکمنستان و اروپا را به هم متصل می‌کند و نهایتا آلتید جنوبی شامل کشورهای ایران، ترکمنستان، بلغارستان و ترکیه است که به کشورهای اروپایی منتهی می‌شود.
اهداف کریدور اقتصادی
هدف اصلی از راه اندازی این زیرساخت‌های هماهنگ حمل و نقلی و یا همان کریدورهای تجاری بین المللی و داخلی، اتصال مراکز تولید و مصرف کالاهای مختلف به یکدیگر است. در واقع کریدور تجاری با ایجاد زیرساخت‌های یکپارچه جاده‌ای، ریلی، آبی و حتی هوایی، تبادل کالا بین کشورهای مختلف و یا شهرهای مختلف یک کشور را راحت‌تر می‌کند. بطورکلی اهداف ایجاد و توسعه کریدور اقتصادی عبارتند از:
ادغام و یکپارچگی منطقه ای
کریدورهای اقتصادی نه تنها مناطق و کشورها را از طریق حمل‌ونقل به هم متصل می‌کند، بلکه با ایجاد خوشه‌های صنعتی و ساخت‌وساز، زیرساخت‌های صنعتی و تجاری را تقویت می‌کنند و در نتیجه باعث جذب سرمایه‌گذاری و توسعه اقتصاد منطقه‌ای می‌شوند.
توسعه اقتصادی
یک بخش صنعتی یا بازرگانی با عملکرد خوبی که ارائه می‌دهد، توسعه اقتصادی را به شدت تحریک خواهد کرد. کریدور اقتصادی به عنوان بخشی از یک برنامه توسعه استراتژیک جامع و شبکه اقتصادی یکپارچه، توسعه اقتصادی را در چندین منطقه، داخل یک کشور و بین کشورهای همسایه یکپارچه خواهد کرد.
با توجه به کاهش هزینه های حمل و نقل و ارتباط، اتصال روان زنجیره های مختلف صنعتی و کوتاه شدن زمان تحویل بار، در هزینه های زیاد تولید نیزصرفه جویی می شود. در عین حال، کریدور اقتصادی می تواند توسعه سایر صنایع محلی مانند گردشگری و هتل ها را نیز ارتقا دهد.
استخدام و اشتغالزایی
کریدور اقتصادی به عنوان یک استراتژی توسعه و بهبود زیرساخت ها، توسعه صنایع منطقه ای را پیش می برد و باعث ایجاد شغل‌های زیادی می‌شود. از جمله شغل‌ها یا کسب و کارهایی که به واسطه این شبکه یکپارچه ایجاد می‌شود می توان به مشاغل مختلف در صنعت گردشگری، صنعت هتلداری، توسعه شبکه‌های حمل و نقل و سایر صنایع خدماتی اشاره کرد.
علاوه بر این، کریدور اقتصادی فراملی باعث توسعه تجارت خارجی نیز خواهد شد و مردم در کشورهای مختلف می توانند با استفاده از شرایط حمل و نقل مناسب، دامنه تجارت و کسب و کار خود را گسترش دهند.
بهبود استانداردهای زندگی
توسعه اشتغال و تجارت، درآمد مردم منطقه را تا حد زیادی افزایش می دهد. علاوه بر این، برخی از امکانات اولیه زندگی مانند حمل و نقل عمومی، بانک، امکانات پزشکی، آموزش و غیره نیز در منطقه توسعه خواهد یافت.
به خصوص در برخی از مناطق دورافتاده و روستاها، به دلیل توسعه حمل و نقل، ساکنان می توانند از خدمات آموزشی، پزشکی و رفاهی در نزدیکی محل خود برخوردار شوند و در نتیجه شرایط زندگی بسیار تسهیل می شود.
شرکت حمل و نقل بین المللی دریا زمین اروند ارائه دهنده انواع خدمات حمل دریایی و حمل کانتینری به سراسر مقاصد تجاری جهان است. جهت دریافت اطلاعات بیشتر و استعلام هزینه با کارشناسان مجموعه از طریق شماره‌های درج شده در سایت تماس حاصل فرمایید.
کلام آخر
کریدور اقتصادی یا راهروهای اقتصادی، به عنوان مسیرهایی برای حمل و نقل انسان و کالا، نقشی مهم و کلیدی در توسعه و رشد تجارت بین المللی داشته است. کشور ما از نظر جغرافیایی دارای موقعیتی خاص و استراتژیک است و در مسیر 4 کریدور بین المللی قرار دارد و به نوعی شاهراه طلایی اتصال شرق آسیا به اروپا محسوب می‌شود. در این مقاله تلاش کریم که اطلاعاتی مفید از کریدور اقتصادی و انواع کریدور تجاری بین المللی که از ایران عبور می‌کنند، در اختیار شما قرار دهیم. در پایان امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد.
