تاریخچه حمل و نقل در جهان
تاریخچه حمل و نقل بین المللی به مطالعه تاریخچه و تحولات حمل و نقل کالاها و مسافران بین کشورها و قارهها میپردازد. این حوزه شامل روشهای مختلف حمل و نقل از جمله دریایی، هوایی، زمینی و راه آهن است. تاریخچه حمل و نقل جهان به دوران باستان بازمیگردد، زمانی که تجارت بین کشورها شکل گرفت. در آن زمان، اصولاً حمل و نقل از طریق دریا صورت میگرفت. با گذشت زمان، روشهای دیگر حمل و نقل مانند استفاده از جادهها، رودخانهها و سپس قطار به تدریج توسعه یافت. امروزه شبکههای حمل و نقل بسیار متنوع، گسترده و پیشرفته شدهاند. اما شاید بد نباشد با تاریخچه حمل و نقل بین المللی آشنا شویم و بدانیم روزگاری بوده که خبر از امکاناتی به این گستردگی نبوده است. آشنایی با تاریخچه حمل و نقل در ایران و جهان ما را با دشواریهای گذشته مواجه میکند و شاید به این بهانه قدر روزگار خود را بهتر بدانیم!
شرکت کشتیرانی دریا زمین اروند ارائه دهنده انواع خدمات حمل و نقل دریایی از جمله حمل فله، حمل کانتینری، حمل خرده بار میباشد.
مقدمهای در روش های حمل و نقل بین المللی
در حال حاضر امکانات بسیار گسترده و وسایل گوناگون برای حمل و نقل وجود دارد اما وقتی از تاریخچه حمل و نقل بین المللی سخن میگوییم، موارد محدودتر و مشخصتر میشوند. طبعا برای حمل و نقل بین المللی باید به دو نکته توجه داشت:
- فاصله کشورها با یکدیگر
- وضعیت اقلیمی و جغرافیایی (مثلا اینکه آیا دو کشور راه ارتباطی زمینی دارند یا بین آنها آب واقع شده است.)
بر این اساس در حال حاضر سه راه برای حمل و نقل بین المللی وجود دارد:
- زمینی
- دریایی
- هوایی
قطعا همه این راهها از گذشته تا به امروز به یک صورت وجود نداشتهاند اما میل ذاتی بشر به فتح جهان سبب شده او همیشه به دنبال یافتن راهها و اختراع وسیلههایی برای ساده کردن حمل و نقل باشد. به همین دلیل است که تاریخچه حمل و نقل بین المللی و تلاشهای برای آن بسیار جذاب است.
تاریخچه حمل و نقل در جهان
حمل و نقل از قدیمیترین فعالیتهای بشر است و از زمان نخستین انسانها، برای جابجایی مواد و افراد استفاده میشده است. در اینجا به تاریخچه حمل و نقل در جهان پرداخته میشود:
- در دوران باستان، افراد برای حمل و نقل از حیواناتی مانند اسب، گاو، شتر و الاغ استفاده میکردند. همچنین، قایقها و کشتیها برای حمل و نقل در رودخانهها و دریاها به کار میرفتند.
- در دوران روم باستان، شبکه جادهها برای حمل و نقل ارتباطات و کالاها ساخته شد. همچنین، پلهای بزرگ برای عبور از رودخانهها و جریانهای آبی ساخته شدند.
- در قرون وسطی، کاروانها برای حمل و نقل کالاها و تجارت در جادههای ابر قارهای به کار میرفتند. همچنین، پیادهروها و جادههای مسدود شده برای حفاظت از کالاها و مسافران ساخته میشدند.
- در قرن 18، راهآهنها به عنوان یکی از روشهای جدید حمل و نقل کالا و مسافر در اروپا و آمریکا معرفی شد. همچنین، کشتیهای بخاری برای حمل و نقل دریایی کالا و مسافر به کار گرفته شدند.
- در قرن 20، خودروها و هواپیماها به عنوان روشهای پرکاربرد حمل و نقل شخصی و تجاری در سراسر جهان معرفی شدند. همچنین، شبکه جادهها و فرودگاهها برای حمل و نقل در سطح ملی و بینالمللی توسعه یافتند.
امروزه، حمل و نقل به عنوان یکی از عوامل اصلی توسعه اقتصادی و تجاری در سراسر جهان شناخته میشود. از روشهای حمل و نقل مختلفی مانند خودرو، قطار، کشتی، هواپیما و حمل و نقل عمومی برای جابجایی افراد و کالاها استفاده میشود
سیر تکامل حمل و نقل در جهان از گذشتههای دور
این گزارش تاریخی وجود دارد که وسایل حمل و نقل از 3500 سال پیش از میلاد مسیح مورد استفاده انسانها بوده است. قطعا اختراع چرخ که به عنوان یکی از مهمترین اختراعات بشر شناخته میشود، نقش تعیین کنندهای در تولید وسایل حمل و نقل مانند ارابه، گاری و … داشته است.
اسبها، ارابهها و قایقهای پارویی نخستین وسایل حمل و نقل بشر بودند. در آن زمان این وسایل سوختی جز نیروی بدنی حیوانات یا خود انسانها نداشتند.
تا پیش از انقلاب صنعتی وسایل حمل و نقل چندان از آن صورتهای ابتدایی فاصله نگرفتند. بنابراین مردم تنها میتوانستند مسافتهایی کوتاه را با دشواریهای فراوان طی کنند.
با این حال نشانههایی از امید بشر برای فائق آمدن بر دشواریها و موانع در تاریخچه حمل و نقل بین المللی دیده میشود. بارزترین نمونه این امید را میتوان نقاشی لئوناردو داوینچی که به عنوان نخستین طرح هواپیما شناخته میشود دانست. این نقاشی در اواخر قرن پانزدهم میلادی کشیده شده است.
همچنین در سال 1620 میلادی نخستین زیردریایی ساخته شد که با پارو عمل میکرد. تمام اینها نشانههایی مبنی بر میل بشر به چیره شدن بر محدودیتها و موانعی است که برای سیر و سفر در جهان با آن مواجه بوده است.
تاریخچه حمل و نقل پس از انقلاب صنعتی
شتاب سیر تکامل حمل و نقل در جهان پس از انقلاب صنعتی دگرگون و باورنکردنی شد. جرقه این انقلاب در انگلستان زده شد و سپس تا دیگر کشورهای اروپایی و نیز آمریکا دامنه یافت. با برخی از وسایل نقلیه که پس از انقلاب صنعتی در حمل و نقل به کار گرفته شد آشنا شوید.
دوچرخه
در سال 1790 با طبق روایت برخی دیگر در سال 1817 اولین دوچرخه توسط بارون کارلفون دریس ساخته شد. در طول دویست سال و اندی دوچرخهها تغییرات زیادی کردهاند.
این دوچرخه تا سال 1860 ظاهری متفاوت با دوچرخههای امروزی داشت. سه تن به نامهای پیر لالمنت و پیرد و ارنست میکاکس پدال را به دوچرخه اضافه کردند. دوچرخهها در این زمان دارای پدالی در چرخ جلو بود که به نحو قابل توجهی بزرگتر از چرخ عقب بود. تا اینکه در سال 1885 جان کمپ استارلی دوچرخهای با چرخهای هماندازه همراه با لاستیک و زنجیر و ترمز ساخت. تا به امروز دوچرخهها مدام پیشرفت کردند.
خودروی موتوری
نخستین خودروی موتوری در سال 1678 توسط یک کشیش مسیحی ساخته شد. نیروی بخار عامل حرکت این خودرو بود. در سال 1767 نیکل ژوزف کان فرانسوی خودروی دیگری ساخت که گنجایش 4 تن بار و 2 نفر را داشت. اما تولد خودروهای مدرن در سال 1886 و نخست توسط کارل بنز صورت گرفت.
لوکوموتیو
قطارهایی که با نیروی بخار کار میکردند، از اوایل سده نوزدهم روی کار آمدند. ریچارد ترویتیک نخستین لوکوموتیو بخار را روی ریل به حرکت درآورد. بعدها جورج استنفون که اهل انگستان بود، قطاری بزرگ ساخت و آن را به عنوان یک وسیله ترابری به حرکت درآورد. بعدها لوکوموتیوهای برقی و دیزلی جایگزین لوکوموتیوهای بخار شدند. گسترش آنها از رویدادهای مهم در تاریخچه حمل و نقل بین المللی به شمار میرود.
کشتیها
تاریخچه حمل و نقل دریایی و استفاده از کشتیها و سایر شناورها به قرنها پیش از انقلاب صنعتی میرسد. با این حال پس از انقلاب صنعتی این صنعت نیز مسیر پیشرفت را سریعتر طی کرد.
ابتدا از کشتیهای بادبانی استفاده میشد. در سال 1827 بود که کشتیهای پروانهدار اختراع شد. این کشتیها زمینهای برای ساخت کشتیهای بخار اقیانوسپیما شدند. و امروزه انواع کشتی باربری در آبهای بین المللی در حال جابهجایی هستند.
وضعیت حمل و نقل در دوران معاصر
ورود به قرن بیستم تحولات قابل توجه دیگری را در تاریخچه حمل و نقل بین المللی رقم زد. البته حرکتها در ابتدا آهسته بود و شاید حمل و نقل بین المللی گسترده امروز را در افق دید خود نداشت. در هر صورت زمینههای آن را به خوبی فراهم کرد.
هواپیما
برادران رایت در نخستین سالهای قرن بیستم دست به ساخت نخستین هواپیمای جهان زدند. ماجرای اختراع هواپیما معروفتر از آن است که نیاز به شرح آن باشد. بعدها که هواپیماهای امروزی ساخته شدند، جایی برای حمل و نقل هوایی در تاریخچه حمل و نقل بین المللی باز شد که قابل توجه است.
هلیکوپتر
نمونه دیگری از وسیله حمل و نقل هوایی که میتوان از آن برای ارتفاعات کمتر، مسافتهای کوتاهتر و سرعت پایینتر بهره گرفت، هلیکوپتر یا بالگرد بود. این وسیله در دهه 1940 به وسایل حمل و نقل اضافه شد. وسایلی دیگر از جمله جامبوجت، هوانو، اسکیت بورد و اسکوتر نیز از سایر وسایلی هستند که بهرهبرداری از آنها در قرن اخیر صورت گرفته است.
بیشتر بخوانید: روش های حمل و نقل بین المللی
تاریخچه حمل و نقل در ایران
مادامی که به تاریخچه حمل و نقل بین المللی و ابعاد جهانی آن میپردازیم، نمیتوانیم از حمل و نقل در ایران غافل بمانیم. هرچه هست گسترش و طی آفاق ویژگی وسایل حمل و نقلی است که بشر طی تاریخ خصوصا در قرون اخیر به اختراع آنها دست زده است. اگر تاریخچه حمل و نقل در ایران را بررسی کنیم، خواهیم دید وسایل پیشرفته دوران معاصر به فاصله اندکی پس از اختراع و آزمایش به داخل مرزهای کشورمان نیز راه یافتهاند.
یک نکته مهم این است که از دیرباز ایران به دو دریا دسترسی داشته است که یکی از آنها آزاد است و به اقیانوس راه دارد. همچنین در مناطقی از این کشور پهناور رودخانههای وسیع و عمیق وجود دارد که امکان حمل و نقل در بستر آنها فراهم بوده است. به همین دلیل تاریخچه حمل و نقل دریایی این کشور کهن است.
موقعیت خاص جغرافیایی ایران از دیرباز آن را از نظر تجاری دارای اهمیت کرده بود. شواهد تاریخی نشان میدهد ایرانیان از 7 قرن پیش از میلاد مسیح با صنعت ساخت شناورها و دریانوردی آشنا بودهاند.
همچنین ایران به عنوان کشوری متمدن با تمدن مصر روابط تجاری داشته است و نقل و انتقالات بین این دو سرزمین از راههای زمینی و دریایی صورت میگرفته است.
حمل و نقل هوایی در ایران
حمل و نقل هوایی در تاریخچه حمل و نقل بین المللی نقشی محوری دارد. نخستین فرودگاه در ایران از سال 1963 (دهه چهل شمسی) بنا نهاده شد. اکنون در کشورمان بیش از 70 فرودگاه فعالیت دارند که پروازهای داخلی و خارجی فراوانی را هدایت میکنند.
حمل و نقل دریایی ایران
چنانچه گفتیم تاریخچه حمل بار دریایی ایران بسیار کهن و البته درخشان است. در حال حاضر بنادر بسیاری در جنوب و شمال کشور فعالیت دارند. از جمله میتوان به بندرعباس، بندر ماهشهر، بندر بوشهر، بندر انزلی و … اشاره کرد.
حمل و نقل ریلی ایران
نخستین راهآهن به صورت سراسری در دوران رضاشاه ساخته شد که شمال ایران را به جنوب (از بندر ترکمن در شمال تا بندری در جنوب که امروز با نام بندر امام شناخته میشود) متصل میکرد. بعدها خطوط ریلی دیگر به این خط سراسری اضافه شدند و شبکه راهآهن در ایران گستردهتر شد.
سرانجام تاریخچه حمل و نقل بین المللی
تا زمانی که بشر آرزوهای خود را دنبال میکند، پیشرفتهای صنایع از جمله صنعت حمل و نقل نیز سرانجامی ندارد. مقصود این است که این پیشرفتها بیانتهاست و در هر زمان که بشر گمان میکند به نهایت مدرنیته رسیده است، افقهایی تازه گشوده میشود که معادلات قدیم را برهم میزند.
امروز حمل و نقل بین المللی در سه شکل زمینی، هوایی و دریایی به صورت گسترده صورت میگیرد و هم برای جابهجایی مسافران و هم برای تجارت کالا از آنها استفاده میشود.
شرکت حمل و نقل بین المللی دریا زمین اروند ارائه دهنده انواع خدمات حمل دریایی و حمل کانتینری به سراسر مقاصد تجاری جهان است. جهت دریافت اطلاعات بیشتر و استعلام هزینه با کارشناسان مجموعه از طریق شمارههای درج شده در سایت تماس حاصل فرمایید.
سخن پایانی
با کلیات تاریخچه حمل و نقل بین المللی آشنا شدیم. سیر تکامل حمل و نقل در جهان جزئیات بسیار جذابی دارد که شرح آنها در قالب چنین مقالهای نمیگنجد. تاریخچه حمل و نقل در ایران نیز حاوی نکاتی جالب توجه است. خصوصا که قدمت آن نشان از تمدن دیرینه کشورمان دارد. امیدوارم. از مطالعه این مطلب لذت برده باشید.